AtinalA larA n Devleti.

Unlu Yunan filozofu Aristoteles'A n yok oldugu sanA lan "e;AtinalA larA n Devleti"e; adlA yazA sA , MA sA r'dan Londra'daki British Museum'a getirilmis olan bir papirus elyazmasA nA n ortaya cA kartA lmasA yla 1891 yA lA Subat ayA nda yeniden tanA ndA .

ElyazmasA nA n ilk okuyucusu ve ortaya cA karA cA sA F.

G. Kenyon'dur. Aristoteles'A n eseri, on yuzu Isa'nA n dogumundan sonraki 78-79 yA lA yla ilgili hesaplarla dolu dort papirusun arka yuzune yazA lmA stA r.

Ancak hesaplar zamanla onemini kaybettikten sonra bu papirusler Aristoteles'A n eserini kopya etmek icin kullanA lmA s olabileceklerinden, bu elyazmasA yaklasA k olarak Isa'nA n dogumundan sonraki birinci yuzyA lA n sonlarA na dogru tarihlenebilir.

ElyazmasA nda kitabA n basA yoktur. Papirus uzerinde ne kitabA n adA , ne de kitabA n yazarA nA n adA vardA r.

Fakat bunun Aristoteles'A n Atina devleti uzerine yazmA s oldugu yazA oldugundan suphe etmemize bir neden yoktur.

Cunku Aristoteles'ten sonraki birtakA m eskA cag adamlarA nA n yazA larA ndaki gondermelerle Aristoteles'A n eserinden bugune kalmA s olan parcalarA bu papiruste buluyoruz.

Aristoteles sekiz kitaba ayrA lan "e;Devlet Bilgisi"e; adlA eserine temel olmak uzere daha once 158 tane baska baska devlet bicimini yazA p toplamA stA .

Bunlar arasA nda "e;AtinalA larA n Devleti"e; herhalde en buyugu olacak: Atina'nA n uzun zamandan beri Hellas'A n bas devleti olmasA , Aristoteles'A n hayatA nA n yarA sA ndan cogunu Atina'da gecirmis bulunmasA bunu gerektirir.

Kitapta anlatA lan ve kitapta bulunmayan olaylara bakarak Aristoteles'A n bu eserini Isa'nA n dogumundan onceki 329 yA lA yla 325 yA lA arasA nda yazmA s oldugu soylenebilir.

Demek oluyor ki kitap Aristoteles'A n son yA llarA nA n urunudur. "e;AtinalA larA n Devleti"e; biri tarihsel (bolum 1 - 41), oteki sistematik (bolum 42 - 69) iki anakesimden kuruluyor.

Birinci anakesimde su dort basdilim vardA r: 1-12. bolumler monarkhiadan oligarkhiaya gecisi, Drakon'la Solon'un karA sA k olan durumu duzeltmeye calA smalarA nA anlatA yor; 13-19. bolumlerde tyrannoslugun gelismesi ve devrilmesi gosteriliyor; 20-28. bolumlerde demokratianA n nasA l gelistigini, en yuksek basamaga nasA l tA rmandA gA nA goruyoruz; 29-40. bolumlerde oligarkhik degisikliklerle bunlara karsA yapA lan tepkilerden uzun uzun soz acA lA yor ve sonunda 41. bolumde de bastan baslanarak butun degisiklikler kA saca yeniden anA lA yor.

Ikinci anakesim dort basdilimde sA rayla sunlarA anlatA yor: YurttaslA k hakkA (bol. 42), Besyuzler ve halk meclislerinin duzenleri, yetkileri ve isleri (43-46).

MemurlarA n devleti yonetmeleri (47-62) ve mahkemeler (63-69).

Aristoteles, eserini Isa'nA n dogumundan onceki dorduncu yuzyA ldaki YunanlA lar icin yazdA gA ndan o zaman herkesce bilinen, fakat bugunku okuyucularA n okuduklarA nA iyice anlayabilmeleri icin eski Yunan tarihiyle ugrasmalarA nA gerektiren birtakA m seyleri anlatmA stA r.